Bart, de haaientemmer
Het dapperste jongetje dat ik ooit heb ontmoet.
Ik ontmoette Bart voor het eerst op de dag van onze fotoshoot. Meteen viel me op dat, ondanks wat hij allemaal al heeft meegemaakt, hij een ontzettend monter en vrolijk kereltje is met een uitstraling die groter is dan het leven zelf.
Echter, achter die grootse persoonlijkheid, gaat een verhaal schuil waar mijn hart van breekt…
Bart wordt geboren in januari 2017 en groeit op als een sociaal en ondernemend kereltje. Echter in 2020 veranderde het leven van Bart en zijn familie voorgoed. Hij wordt ernstig ziek door een meningokokken type W-sepsis, een agressieve bloedvergiftiging veroorzaakt door een bacterie. Wat volgt is een strijd die niemand heeft kunnen voorspellen. De infectie richt enorme schade aan in zijn kleine lijf, en de gevolgen zijn ingrijpend.
Bart heeft meerdere huidtransplantaties moeten ondergaan, en dat zal in de toekomst nog vaker nodig zijn. Zijn huid groeit niet goed mee, en de littekens die de bacterie heeft achtergelaten vormen een blijvende uitdaging. Maar daar stopt het niet: meerdere amputaties blijken ook nog eens onvermijdelijk. Zijn hele linkerhand moet worden geamputeerd, en aan zijn rechterhand verliest hij uiteindelijk de bovenste twee kootjes van vier vingers en een stukje van zijn duim. Ook zijn voeten blijven niet gespaard: aan de linkerkant verliest hij twee tenen volledig, en de andere drie deels. Aan zijn rechtervoet houdt hij slechts delen van twee tenen over.
Alsof dat nog niet genoeg is, blijkt in december 2021 dat de schade aan het bot in zijn rechtervoet te groot is om te redden. Wéér een amputatie volgt en Bart verliest zijn rechter onderbeen. En in november 2023 - vlak na onze fotoshoot - volgt ook eens zijn linkeronderbeen.
En toch, ondanks alles, blijft Bart doorgaan. Nu loopt hij met twee protheses – en hij doet dat met een veerkracht waar je alleen maar bewondering voor kunt hebben.
September 2023 - voordat Bart ook nog zijn linkeronderbeen verloor…
Eerste indruk
Ik weet niet hoe het met jou zit, maar mij rollen de tranen alweer over m’n wangen. Ik weet zelf maar al te goed hoe het is om als ouder aan de zijlijn te moeten staan en moet toekijken hoe je kind voor zijn leven knokt. Voor ons was dat destijds eenmalig en dat heeft al een behoorlijk trauma achtergelaten, ik kan me niet eens beginnen voor te stellen hoe de ouders van Bart zich moeten voelen in dit alles. Laat staan Bart zelf.
Toch laat hij zich niet makkelijk uit het veld slaan, zo merk ik wanneer we elkaar ontmoeten voor de fotoshoot.
De shoot vindt plaats in Park Vijversburg, een prachtig park waar je urenlang kunt rondlopen en je verwonderen over de schoonheid van de natuur en al het moois dat ze te bieden heeft. Bart heeft dan ook geen zin om in zijn rolstoel te blijven zitten; hij wil eruit; rennen, vlinders vangen, heuveltjes op en af!
Ik observeer hem wanneer hij helemaal happy en hyper voor ons uit huppelt. Op zijn gegipste voet en prothese ziet dat er wat wiebelig uit, maar hij redt zich beter dan ik dacht. Sterker nog: hij gaat op op een gegeven moment zó hard dat ik mijn adem inhoud. Ik knijp mijn ogen dicht, gaat dit wel goed? En dan: bam! Tranen.
Tja, het hoort bij opgroeien; vallen en opstaan. Kusje op de schaafwond en weer door. Voor Bart ligt dat helaas anders. De schade wanneer hij valt kan vele malen groter zijn dan bij andere kinderen. Niet eerlijk - dat zeker niet - maar wél de harde waarheid, iets waar hij en zijn ouders dagelijks mee moeten dealen.
Maar net zo snel staat hij weer op. Want opgeven? Dat staat niet in Bart’s woordenboek. Gelukkig valt de schade mee en nadat de tranen weggeveegd zijn, huppelt hij alweer verder - zij het wel iets voorzichtiger.
Bart
De shoot
Haaientemmer. Dat is Bart zijn droom. Hij wil haaientemmer worden, ik bedoel, hoe cool is dat? Toch is het niet zomaar een ‘stoere fantasie', maar een onbewuste wens om controle te hebben over zijn eigen leven, iets wat op dit moment niet mogelijk is. De haai staat voor zijn tumultueuze ziekenhuisleven en Bart wil daar bovenop staan met de ‘touwtjes’ in handen. Macht, controle en grip op zijn leven, dat is wat hij wil. Zijn wens symboliseert dat en aan bij de taak om daar een beeld aan te geven.
De rolstoel heeft wat hem betreft geen plek in zijn fantasie; hij wil persé op eigen benen staan. Zijn ouders protesteren in eerste instantie: de rolstoel hoort nou eenmaal bij Bart en hoever moet je meegaan in een fantasie? Terwijl het oh-zo begrijpelijk is dat Bart zichzelf liever zonder dat ding ziet.
Toch heb ik wel een ideetje dat beide partijen tevreden kan stellen. Ik overleg met Bart: “Je wilt staan op de haai, niet in je rolstoel. Dat snap ik heel goed. Ik heb wel een tof idee voor wat we met de rolstoel kunnen doen.”
Bart kijkt me vragend aan.
“Die rolstoel van jou, die gooien we gewoon in de zee, hoe lijkt dat?”
Zijn oogjes twinkelen en luidkeels joelt hij van pret. Hij ziet het voor zich. Ik ook.
We nailed it!
Achter de schermen
Eenmaal thuis, laat ik alles nog eens op me inwerken. Het verhaal van Bart raakt me, zeker nu ik hem persoonlijk heb meegemaakt. Het voelt zó oneerlijk dat een kind nog zo jong, al zoveel moet doorstaan.
Maar als ik één ding geleerd heb van mijn dag met Bart, is het veerkracht. Je kunt compleet uit het veld geslagen worden, maar hoe je vervolgens met die situatie omgaat, definieert jouw heuse karakter.
In mijn ogen is Bart echt een held. De ontelbare keren dat het leven hem onderuit heeft gehaald, zou menig volwassene nooit meer doen opstaan. Het doet me denken aan de prachtige quote van één van mijn favoriete leermeesters:
“A fall is never final, unless you stay on the ground.”
Trance
Vond ik het moeilijk om een beeld aan zijn fantasie te geven? Totaal niet! Niet voor niets heb ik voorafgaand meerdere gesprekken gehad met Bart en zijn ouders. Die gesprekken geven me een goed beeld van wat ik kan creëren voor ze. Eveneens is dat belangrijk om te weten hoe ik Bart op de foto moet zetten op een manier die in het uiteindelijke fantasiebeeld past.
De shoot zelf is dus slechts het begin. De gesprekken met Bart en zijn ouders, het vastleggen van de juiste foto's - alles bereidt me voor op wat daarna komt. Want het échte magische moment? Dat begint pas als ik achter Photoshop duik. That’s where the magic happens!
Ik raak dan in een soort trance. Een volmaakte focus waarin mijn handen met vierhonderd clicks per minuut over het beeldsdcherm razen en doen wat ze moeten doen zonder dat ik daar bewust over nadenk. Ik ben dan echt in een magische staat van zijn die voelt alsof ik het niet zelf doe, maar dat ik een kanaal ben voor iets groters, iets dat door mij heen werkt.
Misschien is dat ook waarom mijn fantasy foto’s zo krachtig en raak zijn. En raak was deze foto sowieso voor Bart. Kijk hem staan dan, mijn held! Niet alleen in zijn fantasie, maar vooral ook in het echte leven. Want een haaien temmer? Na wat hij allemaal al heeft meegemaakt is dat appeltje-eitje!
